Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

ΠΟΛΩΝΙΑ: Η ΑΚΡΟΒΑΣΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΗΣ

Πολωνία, μια χώρα σύμβολο για το πάλαι ποτέ ανατολικό μπλοκ, όπως και η πρωτεύουσά της, η Βαρσοβία. Εδώ υπεγράφη το 1955 το Σύμφωνο της Βαρσοβίας που συνεστήθη από τις κομουνιστικές τότε χώρες ως αντίπαλο δέος του ΝΑΤΟ που υπήρχε από το 1949. Από τότε πέρασαν πέντε δεκαετίες για να φθάσει αυτή η σλαβογερμανική χώρα από την οποία ξεκίνησε και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος τον Σεπτέμβριο του 1939 στο άλλο άκρο, αυτό της απόλυτης δυτικοποίησης ή τουλάχιστον σε μια μεγάλη προσπάθεια να γίνει δυτικό κράτος. Από τον Μάιο του 2004 η Πολωνία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η Βαρσοβία μία από τις πρωτεύουσες της Ε.Ε. σε θεωρητικό σίγουρο επίπεδο, αλλά όπως φαίνεται και από τις πρώτες μας ημέρες σε αυτή, προσπαθεί να το πετύχει και σε πρακτικό επίπεδο. Η πρωτεύουσα, αλλά και η χώρα ολόκληρη γνωρίζουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και μαζί και ένα πρωτοφανή οικοδομικό οργασμό. Τα κονδύλια από την Ε.Ε. στην Πολωνία γίνονται έργα και λόγω και του Euro 2012 παρατηρείται ένας οργασμός κατασκευών και δημοσίων έργων. Τίποτα, όμως, πλην των σταδίων δεν θα είναι έτοιμο την Παρασκευή στην πρεμιέρα του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος όταν η εθνική Ελλάδας θα αντιμετωπίσει τη διοργανώτρια Πολωνία στο νεότευκτο Εθνικό Στάδιο. Η Βαρσοβία προσπαθεί να κατανοήσει τι σημαίνει Euro. Οι κάτοικοί της μάλλον δεν το έχουν καταλάβει, αν και η πόλη των υπερσύγχρονων κτιρίων που συνυπάρχουν με τις ανατολικού τύπου εργατικές κατοικίες, έχει γεμίσει από σημαίες, αφίσες και πανό της διοργάνωσης. Σε αυτή την πόλη, ένα από τα κέντρα του άλλοτε Σιδηρούν Παρεπετάσματος, οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι υψηλοί, αλλά οι μισθοί χαμηλοί. Περί τα 400 ευρώ φθάνει ο μέσος μισθός στην Πολωνία της Ε.Ε. και χωρίς την παρέμβαση του ΔΝΤ. Η Πολωνία ήταν η πρώτη χώρα του ανατολικού, στην οποία το 1989 έτος που ξεκίνησε η πτώση του, εξέλεξε δημοκρατική κυβέρνηση. Είναι και η πρώτη χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ που μαζί με την Ουκρανία που επίσης προέρχεται από το ίδιο μπλοκ ως μέρος της Σοβιετικής Ενωσης, θα διοργανώσουν Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου μετά την πτώση των καθεστώτων αυτών. Το τι θα αφήσει το Euro στην Πολωνία και τη γειτονική της Ουκρανία θα το μάθουμε μετά το τέλος της διοργάνωσης. Προς το παρόν, εκείνο που έχει φέρει στη χώρα είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση λόγω του Euro και επίσης πρωτόγνωρες εικόνες στα 40 εκατομμύρια κατοίκους της που μέσω και της οικονομικής διάστασης του αθλητισμού θα καταλάβουν τι σημαίνει Δύση. Την αθλητική πλευρά οι έχοντες τεράστια αθλητική παιδεία Πολωνοί τη γνωρίζουν καλά, αλλά την άλλη πλευρά, αυτή του κέρδους, των πολυεθνικών και της εκμετάλλευσης, τη μαθαίνουν τώρα. Για αυτό και οι εργάτες του Εθνικού Σταδίου παραμένουν απλήρωτοι και απειλούν με κινητοποιήσεις στην πρεμιέρα, παρά τον πακτωλό των χρημάτων που ρέουν στη χώρα. Ισως η αναγγελία της κινητοποίησής τους έχει ως αποτέλεσμα την καταβολή των δεδουλευμένων τους, αλλά εκείνο που σίγουρα δεν θα γίνει είναι να γυρίσουν πίσω οι τρεις εργάτες που έχασαν τη ζωή τους κατά την ανέγερση του επιβλητικού αυτού σταδίου που δεσπόζει στη Βαρσοβία, η οποία δύο δεκαετίες μετά την πτώση του ανατολικού μπλοκ και οκτώ χρόνια μετά την ένταξή της στην Ε.Ε. ακροβατεί μεταξύ Ανατολής και Δύσης σε ένα μοναδικό μείγμα της παλιάς και νέας ιδεολογίας για τη χώρα που γέννησε το Σοπέν και πολλούς ακόμη καλλιτέχνες και η οποία σήμερα αναζητά την ταυτότητα που θα πορευθεί στο μέλλον. Η Πολωνία διδάσκει πόσο λάθος έκανε ο Φουκογιάμα όταν έγραψε για το τέλος της ιστορίας που γράφει ένα ακόμη σημαντικό της κεφάλαιο σε αυτή τη βόρεια περιοχή της Ευρώπης από την οποία ξεκίνησαν πολλά μεγάλα γεγονότα του σύγχρονου κόσμου.