Επέτειος μια αποφράδας για τη νεοελληνική ιστορία ημέρας είναι η σημερινή. Μιας ημέρας που όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, αποτέλεσε την απαρχή του εθνικού διχασμού και του εμφυλίου πολέμου. Πρόκειται για την πολυσυζητημένη «Συμφωνία της Βάρκιζας», η οποία υπεγράφη στο εξοχικό του Παναγιώτη Κανελλόπουλου στη Βάρκιζα στις 12 Φεβρουαρίου 1945 και παρ΄ ότι έγινε για να σιγήσουν τα όπλα, αποτέλεσε την αφορμή για να ξεσπάσει ο πόλεμος που για τρία χρόνια δίχασε τους Ελληνες και που χρειάστηκαν δεκαετίες για να ξεπεραστούν τα σύνδρομά του και τα κατάλοιπά του.
Η συμφωνία υπεγράφη από την κυβέρνηση Πλαστήρα που στο μεταξύ είχε αναλάβει τα ηνία της χώρας και το ΕΑΜ και μεταξύ των άλλων περιελάμβανε και την παράδοση των όπλων από τους άνδρες του ΕΛΑΣ, που όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες της εποχής, παρέδωσαν δακρυσμένοι τον οπλισμό τους.
Με τη συμφωνία αυτή υποτίθεται ότι θα τερματιζόταν η εμφύλια διαμάχη που είχε ξεσπάσει με τα Δεκεμβριανά, αλλά δυστυχώς οι αδυναμίες που περιείχε δεν κατάφεραν να ενώσουν τους Ελληνες, τους οποίους τελικά δίχασε και ο διχασμός αυτός, δεν επήλθε μόνο μεταξύ δεξιάς και αριστεράς, αλλά και μεταξύ της ίδιας αριστεράς. Είναι χαρακτηριστικό το ότι κάποια τμήματα του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον Θανάση Κλάρα, πιο γνωστό ως Αρη Βελουχιώτη όπως ήταν το επαναστατικό όνομα που είχε επιλέξει, δεν υπάκουσαν και κατέφυγαν και πάλι στα βουνά και πλήρωσαν ακόμη και με τη ζωή τους αυτή τους τη διαφωνία, όπως με τη ζωή τους πλήρωσαν συνολικά την εμφύλια διαμάχη και πολλοί δεξιοί και αριστεροί.
Η συμφωνία αυτή είναι ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα θέματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και οι τόνοι μελανιού που έχουν γραφτεί και θα γραφτούν για αυτή, δεν έχουν καταλήξει ακόμη στη χρησιμότητά της και στο ποια λάθη έγιναν και τα οποία οδήγησαν στον εμφύλιο πόλεμο του 1946-49. Εκείνο στο οποίο μπορεί σίγουρα να βοηθήσει και να φανεί χρήσιμη αυτή η συμφωνία, είναι η αποφυγή ανάλογων περιπετειών στο μέλλον και η αποφυγή του να μην υπάρξει ξανά εθνικός διχασμός και να κάνουν οι Ελληνες δεκαετίες να ξεπεράσουν τα σύνδρομα του εμφυλίου πολέμου…
3 σχόλια:
Καλημέρα και πάλι μετά από καιρό, με μια επισήμανση: θεωρώ ότι είναι μάλλον "λεκτικό" λάθος να αποκαλείς "αποφράδα ημέρα" την ημέρα της Υπογραφής της Συνθήκης της Βάρκιζας, που ουσιαστικά ήταν η κατάπαυση του πυρός του Εμφυλίου που είχε αρχίσει με τα Δεκεμβριανά. Μπορεί κάποιος, ανάλογα με την ιδεολογική του τοποθέτηση, να χαρακτηρίση "αποφράδα" την ίδια τη Συμφωνία, αλλά όχι την ημέρα. Αποφράδες μέρες ήταν η 21η Απριλίου ας πούμε, ή η μέρα της καταστροφής της Σμύρνης, που ελάχιστη ξέρουν πότε ήταν. Ή η ημέρα της εισόδου των Γερμανών στην Αθήνα. Ή η ημέρα εκλογής του ΠΑΣΟΚ το 81, για άλλους.
Το αν η Συμφωνία της Βάρκιζας είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα, είναι θέμα συζήτησης όντως. Αλλά για το αν ήταν επιβεβλημένη, δεν νομίζω να αμφιβάλει κανείς. Επίσης, μια άλλη επισήμανση: κατά την "δεξιά" οπτική, ο Εμφύλιος άρχισε με τα Δεκεμβριανά, γιατί επρόκειτο για μάχες εντός της χώρας μεταξύ ομοεθνών. Αυτά που ακολούθησαν, κυρίως στα βουνά της Β.Ελλάδος, ονομάστικαν "συμμοριτοπόλεμος", όχι απαξιωτικά προς τους έλληνες μαχητές του "Δημοκρατικού Στρατού", αλλά γιατί η τακτική του πολέμου ήταν τέτοια: επιθέσεις από το έδαφος της Αλβανίας και της Βουλγαρίας, σε ελληνικά εδάφη, εν είδη συμμοριών. Οι όροι δεν φορτίζονται, αν τους αποδίδουμε τη σωστή τους επεξήγηση. Δεν αμφιβάλει κανείς ότι ήταν πόλεμος μεταξύ ελλήνων, αλλά έγινε με τέτοιους όρους και με τη μια πλευρά μάλιστα,να επιδιώκει απόσχιση εδαφών της χώρας και να αποκαλεί τη Σοβιετική Ένωση "μητέρα πατρίδα".
Χαιρετώ και εγώ μετά από καιρό και ξεκινώ από το τελευταίο, νομίζω ότι η απόσχιση εδαφών και οι σκέψεις του ΚΚΕ εκείνη την περίοδο έχουν πια αποκηρυχθεί. Σωστά δίνεις την έννοια του συμμοριτοπολέμου, άσχετα αν εγώ συμφωνώ ή διαφωνώ. Επίσης, το "αποφράδα ημέρα" δεν είναι λεκτικό λάθος, αλλά ποιητική αδεία υπερβολή, για να καταδείξω την άποψή μου για αυτή, αν και συμφωνώ στο ότι ήταν αναγκαία
Είναι ευχάριστος ο διάλογος, γιατί όπως βλέπεις, διαφωνώντας συμφωνούμε ακόμη κι όταν συμφωνούμε ότι διαφωνούμε! Και εννοείται ότι, όπως ξέρεις και από προηγούμενο σχόλιό μου, αναφέρομαι και σχολιάζω το παρελθόν με τα τότε δεδομένα κι όχι με τα σημερινά. Γι'αυτό άλλωστε και προτιμώ να θυμάμαι τον Χαρίλαο Φλωράκη ως τον σοφό μεταπολιτευτικό ηγέτη της Αριστεράς και της Εθνικής Συμφιλίωσης, παρά ως "Καπετάν Γιώτη" με τη γνωστή..."δράση" του.
Δημοσίευση σχολίου