Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΡΙΤΣΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ

Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, 33 από το θάνατο του Αλέκου Παναγούλη. Προσωπικότητες τεράστιες και οι δύο με κοινό σημείο την ποίηση, τη δημοκρατία τους αγώνες για την ελευθερία. Με το αίμα του πάνω σε σπιρτόκουτα στη φυλακή έγραφε στίχους ο Παναγούλης, μέχρι και σε πέτρες ζωγράφιζε ο τεράστιος αυτός καλλιτέχνης Γιάννης Ρίτσος, ο εκ των κορυφαίων Ελλήνων ποιητών.
Πόσο ανάγκη άραγε έχει η εποχή μας από έναν νέο Παναγούλη -κατά πολλούς ο μοναδικός αντιστασιακός επί χούντας- από έναν νέο Ρίτσο, έναν νέο Ελύτη, έναν νέο Σεφέρη, έναν νέο Γκάτσο, έναν νέο Μάνο και πόσο ανάγκη έχει το Μίκη εν ζωή. Πόσο ανάγκη έχει η εποχή μας είδωλα και ήρωες σαν και αυτούς τους ανθρώπους, σαν και αυτές τις μορφές που έγραψαν και γράφουν ιστορία λόγω της σκέψης τους, των δεξιοτήτων, της κουλτούρας και των αγώνων τους.
Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου και 33 από το θάνατο του Αλέκου Παναγούλη σε εκείνο το περίεργο και ανεξιχνίαστο έως τώρα τροχαίο, ήταν η μόνο η αφορμή για αυτό το σημείωμα. Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Ρίτσου, του ποιητή της Ρωμιοσύνης που έγραψε στη «Ρωμιοσύνη» το εκπληκτικό: «Οταν σφίγγουν το χέρι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο. Όταν χαμογελάνε ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μέσα απ' τ' άγρια γένια τους. Όταν σκοτώνονται, όταν σκοτώνονται, η ζωή τραβάει την ανηφόρα, με σημαίες, με σημαίες, με σημαίες και με ταμπούρλα».
Τα λόγια αυτά μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη και έχουν κάνει το γύρο του κόσμου, ως διαχρονικό σύμβολο, αλλά κυρίως ως σύμβολο της δικτατορικής και μεταπολιτευτικής περιόδου.
Τότε, 33 χρόνια πριν, όταν η Ελλάδα έχανε τον Αλέκο Παναγούλη. Τον Ελληνα, τον αγωνιστή, τον δημοκράτη, το παλικάρι, τον μοναδικό που τα έβαλε στα ίσια με τον δικτάτορα Γιώργο Παπαδόπουλο και επιχείρησε να τον δολοφονήσει. Ο Αλέκος Παναγούλης έγραφε με το αίμα του πάνω σε σπιρτόκουτα στη φυλακή και έγραψε και αυτός αριστουργήματα. «Πάλης ξεκίνημα, νέοι αγώνες», λέει το ομώνυμο ποίημά του που μελοποίησε ο Μίκης και συνεχίζει: «Οδηγοί της ελπίδας οι πρώτοι νεκροί, όχι άλλα δάκρυα κλείσαν οι τάφοι, λευτεριάς λίπασμα οι πρώτοι νεκροί».
Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, 33 από το θάνατο του Αλέκου Παναγούλη. Ηταν απλά η αφορμή…

3 σχόλια:

Μάρκος είπε...

Έχεις δίκιο Σωτήρη, τον Παναγούλη τον εκθιάζουν ακόμη και οι χουντικοί. Αλλά όπως ξέρεις, οι αληθινοί αντιστασιακοί είναι εκείνοι που γίνονται απόκληροι, για να καρπόνονται τις δάφνες τις ανύπαρκτης αντίστασης τους σήμερα κάποιοι, που τότε μόνο αντίσταση δεν έκαναν. Ένας γνήσιος αντιστασιακός ήταν και ο αείμνηστος Αντρέας Λεντάκης, τον οποίο είχα καθηγητή στη σχολή δημοσιογραφίας που πήγα. Είναι ο Αντρέας για τον οποίο ο Μίκης έγραψε το "χτυπούν το βράδυ στην ταράτσα τον Αντρέα", κι όχι φυσικά ο Αντρέας που την είχε κάνει με διαβατήριο από τον Παττακό. Αυτός ο Αντρέα Λεντάκης λοιπόν, που βασανίστηκε και οι επιπτώσεις στην υγεία του από τα βασανηστήρια που υπέστη ήταν καθοριστικές, είχε συστήσει πρωτοβουλία αποφυλάκισης των Απριλιανών! Τι μεγαλείο ανδρός, δεν συμφωνείς; Κρίμα που και ο Λεντάκης, και ο Παναγούλης, έφυγαν νωρίς.

Σωτηρης Τριανταφυλλου είπε...

Συμφωνώ απόλυτα Μάρκο, κρίμα που ο Λεντάκης έφυγε νωρίς και βέβαια, είναι έτσι όπως το λες, για αυτόν έγραψε ο Μίκης το συγκεκριμένο τραγούδι "χτυπούν το βράδυ στην ταράτσα του Ανδρέα".
Δεν ήξερα, όμως, ότι ο Λεντάκης δίδαξε και σε σχολή δημοσιογραφίας, άκρως ενδιαφέρον και ακόμη ότι και εσύ έχει παρακολουθήσει σχολή δημοσιογραφίας και πιθανώς να είσαι και συνάδελφος.

Μάρκος είπε...

Ναι, ο αείμνηστος Αντρέας Λεντάκης δίδασκε στο Εργατήρι, κι ευτυχώς τον πρόλαβα, πριν η υγεία του πάρει οριστικά την κάτω βόλτα...Τέτοιοι πολιτικοί, σαν τον Λεντάκη, τον Μπακογιάννη, τον Παναγούλη ίσως, αν και κανείς δεν ξέρει αν ο Παναγούλης του σήμερα θα ήταν ίδιος με τον Παναγούλη του 1974, γιατί έχουν δει κι αν έχουν δει τα μάτια μας από πολιτικές "μεταλάξεις". Σου είχα στείλει email με το ποιος είμαι, μιας και είχαμε συναντηθεί παλαιότερα. Προσπαθώ να μην λέω ότι είμαι "συνάδελφος" με κάποιον καταξιωμένο δημοσιογράφο, γιατί προσπαθώ να τηρώ το "Σεμνά και ταπεινά" που τόσο λείπει από την καθημερινότητά μας...:-))